Bế sản dịch sau sinh xảy ra khi sản dịch không thoát ra hết, ứ đọng lại ở tử cung, có thể dẫn đến nhiễm trùng, chảy máu. Các dấu hiệu bao gồm ra ít sản dịch, sốt, đau bụng dưới… Bài viết cung cấp thông tin để giúp các bà mẹ bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
1. Bế sản dịch là gì?
Bế sản dịch hay còn gọi là tắc sản dịch, là hiện tượng sản dịch sau khi sinh không thoát ra ngoài mà ứ đọng lại trong tử cung. Sản dịch bao gồm máu, nước ối còn sót lại, mảnh vụn của niêm mạc tử cung và dịch tiết cổ tử cung. Ở phụ nữ bình thường, những chất này sẽ từ từ chảy ra ngoài qua đường âm đạo trong vòng 2-6 tuần sau sinh.
Tuy nhiên, nếu sản dịch bị ứ đọng mà không được đẩy ra kịp thời, nó có thể gây ra tình trạng nhiễm khuẩn, thậm chí dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như rối loạn đông máu, chảy máu không cầm. Vì vậy, các bà mẹ cần hết sức lưu ý để phát hiện sớm và xử lý đúng cách tình trạng này.
2. Dấu hiệu nhận biết bế sản dịch
Làm sao để nhận ra mình đang bị bế sản dịch sau sinh? Dưới đây là một số dấu hiệu bế sản dịch sau sinh điển hình mà các bà mẹ cần để ý:
- Sản dịch tiết ra rất ít, có mùi hôi do bị nhiễm trùng
- Bụng dưới căng tức, thỉnh thoảng xuất hiện cơn đau âm ỉ
- Sờ thấy khối cứng ở bụng
- Sốt cao
- Cổ tử cung khép chặt, đau khi ấn
Nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào kể trên, chị em nên đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và can thiệp sớm, tránh để lâu gây biến chứng nguy hiểm.
3. Nguyên nhân gây bế sản dịch sau sinh
Bế sản dịch sau sinh có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
3.1. Sinh mổ
Phụ nữ sinh mổ thường mất nhiều máu hơn so với sinh thường. Tử cung co bóp kém khiến sản dịch khó đẩy ra hết, ứ lại bên trong. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tắc sản dịch ở sản phụ sinh mổ.
3.2. Mất máu nhiều trong khi sinh
Tử cung co bóp yếu do mất quá nhiều máu trong quá trình sinh nở cũng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng tắc sản dịch. Khi đó, tử cung không đủ sức để đẩy hết sản dịch ra ngoài.
3.3. Biến chứng sản khoa
Một số biến chứng xảy ra trong và sau sinh như đa thai, thai to, đa ối, chuyển dạ kéo dài… làm tăng nguy cơ bị bế sản dịch ở sản phụ.
3.4. Chăm sóc sức khỏe sau sinh không đúng cách
Nếu mẹ ít vận động, chỉ nằm một chỗ sau sinh hoặc vệ sinh vùng kín không sạch sẽ dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng, tăng nguy cơ gặp phải tắc sản dịch.
3.5. Yếu tố khách quan từ cơ thể mẹ
Trương lực cơ tử cung yếu, cổ tử cung đóng kín, tình trạng suy kiệt của sản phụ sau sinh cũng khiến sản dịch không thể thoát ra ngoài bình thường.
4. Nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bế sản dịch
Phụ nữ thuộc các nhóm đối tượng dưới đây cần đặc biệt lưu ý vì có nguy cơ cao gặp phải tình trạng bế sản dịch sau sinh:
- Sinh con nặng trên 3,5kg
- Mang thai đa thai hoặc đa ối
- Có tiền sử di truyền bế sản dịch trong gia đình
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bế sản dịch sau sinh ở các bà mẹ:
- Cơ thể mẹ suy nhược
- Mất máu nhiều sau sinh
- Trương lực cơ tử cung yếu
5. Biến chứng của bế sản dịch
Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bế sản dịch có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Nhiễm trùng, nhiễm khuẩn máu
- Rối loạn đông máu
- Chảy máu không cầm
- Viêm nội mạc tử cung
- Thậm chí phải cắt bỏ tử cung trong một số trường hợp nặng
Vì thế, các bà mẹ tuyệt đối không nên chủ quan trước các dấu hiệu của bế sản dịch để tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
6. Điều trị bế sản dịch sau sinh như thế nào?
Các bà mẹ không thể tự điều trị bế sản dịch sau sinh tại nhà mà cần phải đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và chỉ định phương pháp điều trị thích hợp, bao gồm:
- Nong cổ tử cung: Đây là cách đơn giản nhất để loại bỏ sản dịch ứ đọng. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ chuyên dụng nong cổ tử cung và lấy hết dịch ra ngoài.
- Hút dịch tử cung: Tương tự như nong cổ tử cung, bác sĩ sẽ dùng ống hút có vô trùng để hút sạch sản dịch ứ đọng bên trong tử cung.
- Sử dụng thuốc kích thích co bóp tử cung: Thuốc sẽ giúp tử cung co bóp mạnh hơn, từ đó đẩy được sản dịch ra ngoài.
7. Làm thế nào để phòng ngừa bế sản dịch sau sinh?
Để giảm nguy cơ mắc bế sản dịch sau sinh, các bà mẹ nên chú ý những điều sau:
7.1. Giữ vệ sinh vùng kín
Vệ sinh “vùng tam giác” sạch sẽ sẽ hạn chế vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Mẹ nên vệ sinh bằng nước ấm hoặc dung dịch chuyên dụng pha loãng, thay băng vệ sinh thường xuyên (4-5 lần/ngày). Bạn không sử dụng tampon, khăn giấy có mùi thơm và tránh ngâm mình.
7.2. Vận động nhẹ nhàng
Sau 6-8 tiếng nghỉ ngơi, mẹ nên ngồi dậy và đi lại từ từ. Hoạt động này kích thích tử cung co bóp tốt hơn, giúp đẩy sản dịch ra ngoài nhanh chóng.
7.3. Cho con bú sớm
Cho bé bú sữa mẹ ngay sau sinh là một cách tự nhiên giúp kích thích tử cung co bóp mạnh mẽ. Bên cạnh đó, các kỹ thuật như massage bầu ngực, dùng máy hút sữa cũng giúp tăng cường quá trình này.
7.4. Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp
Bổ sung những thực phẩm giàu chất xơ như rau ngót, rau dền, ngải cứu… trong khẩu phần ăn hàng ngày. Chúng không chỉ giúp lợi sữa mà còn thúc đẩy quá trình co hồi tử cung. Các loại củ quả như mướp, đu đủ xanh, hoa chuối, nghệ cũng có tác dụng tương tự.
7.5. Đi tiểu thường xuyên
Bàng quang chứa nhiều nước tiểu sẽ chèn ép lên tử cung, khiến cơ quan này khó co bóp. Do đó, mẹ nên đi vệ sinh 2-3 tiếng/lần để tránh ứ nước tiểu, tạo điều kiện cho sản dịch thoát ra bên ngoài.
Qua bài viết này, hy vọng các bà mẹ đã hiểu rõ hơn về bế sản dịch sau sinh – một trong những vấn đề thường gặp trong thời kỳ hậu sản. Hãy luôn để ý theo dõi cơ thể và nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào các bà mẹ có thể đặt lịch khám tại đây để được thăm khám sớm nhất.
Liên hệ - đặt lịch
