Chậm kinh có thể gặp ở bất kỳ giai đoạn nào ở độ tuổi mang thai của người phụ nữ. Tuy nhiên, chậm kinh 3 tháng là một vấn đề đáng lo ngại và cần phải được điều trị.
1. Hiểu đúng về tình trạng chậm kinh 3 tháng
Chậm kinh, hay trễ kinh, là một biểu hiện của chu kỳ kinh nguyệt không đều của phụ nữ. Chậm kinh đơn giản là khi đến thời điểm dự kiến của chu kỳ kinh nhưng không có sự xuất hiện của kinh nguyệt.
Chu kỳ kinh nguyệt là một quá trình tự nhiên thay đổi được lặp lại hàng tháng. Thông thường, chu kỳ kinh kéo dài từ 28-32 ngày. Nếu quá 35 ngày tính từ ngày bắt đầu kinh nguyệt mà vẫn không có sự trở lại của kinh nguyệt, thì được coi là chậm kinh. Ngoài ra, khi phụ nữ đã bỏ lỡ ít nhất ba chu kỳ kinh nguyệt liên tiếp hay nói cách khác là chậm kinh 3 tháng, thì được chẩn đoán là vô kinh.
2. Nguyên nhân gây chậm kinh 3 tháng
Nguyên nhân gây ra chậm kinh 3 tháng khá đa dạng và phức tạp, bao gồm:
2.1. Thay đổi cân nặng
Sự thay đổi đột ngột trong cân nặng, bao gồm cả tăng hoặc giảm cân đều có thể gây ra sự rối loạn trong cân bằng nội tiết tố, dẫn đến chậm kinh hoặc mất kinh do các hormon sinh dục được tổng hợp từ chất béo trong cơ thể. Người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ cao hơn bị rối loạn kinh nguyệt, trong khi những người sụt cân đột ngột có thể gặp phải mất kinh trong thời gian kéo dài.
2.2. Tâm lý căng thẳng
Cảm xúc tiêu cực và căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hệ thống điều tiết hormone sinh sản, gây ra rối loạn trong chu kỳ kinh nguyệt. Căng thẳng tâm lý có thể gây ra sự rối loạn ở vùng dưới đồi của não, ảnh hưởng đến quá trình giải phóng hormone từ buồng trứng.
2.3. Ảnh hưởng của thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc tránh thai, có thể gây ra tác dụng phụ làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Sự thay đổi hormone do thuốc tránh thai gây ra có thể làm cho chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc dẫn đến mất kinh.
Ngoài các loại thuốc, các phương pháp tránh thai khác như đặt vòng, tiêm hoặc cấy ghép dụng cụ cũng có thể gây ra tình trạng chậm kinh 3 tháng. Các loại thuốc khác như thuốc hóa trị ung thư hoặc thuốc chữa trầm cảm cũng có thể là nguyên nhân khiến phụ nữ mất kinh.
2.4. Thay đổi đồng hồ sinh học
Thay đổi đồng hồ sinh học của cơ thể cũng có thể gây ra mất kinh. Việc thay đổi liên tục trong lịch trình làm việc, giấc ngủ không đều, hoặc thói quen thức khuya, ăn uống không điều độ đều có thể gây ra rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Đối với những người thường xuyên phải di chuyển hoặc thay đổi múi giờ địa lý, cũng dễ gặp phải tình trạng mất kinh tạm thời.
2.5. Cơ thể sản xuất quá nhiều prolactin
Một nguyên nhân khác gây chậm kinh có thể là cơ thể sản xuất quá mức prolactin. Prolactin là một loại hormone nữ giới, và việc tiết ra nhiều hormone này thường xảy ra ở phụ nữ đang cho con bú. Sự tăng cao của prolactin có thể làm trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt, giải thích cho hiện tượng mất kinh tạm thời thường gặp ở các bà mẹ mới sinh.
Ngoài ra, đối với phụ nữ không cho con bú, các vấn đề liên quan đến tuyến yên cũng có thể gây ra các rối loạn kinh nguyệt, bao gồm cả mất kinh (chậm kinh 3 tháng). Triệu chứng điển hình khi có vấn đề với tuyến yên là núm vú tiết dịch bất thường giống sữa. Để điều trị, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng biện pháp hormone thay thế (HRT) để điều chỉnh nồng độ prolactin trở về mức bình thường.
2.6. Bệnh lý tuyến giáp
Bệnh về tuyến giáp cũng có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt. Cả cường giáp (khi tuyến giáp hoạt động quá mức) và suy giáp (khi tuyến giáp hoạt động kém) đều có thể ảnh hưởng. Cường giáp có thể gây ra chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hoặc mất kinh, trong khi suy giáp có thể gây ra rong kinh hoặc kinh nguyệt ít.
2.7. Hội chứng buồng trứng đa nang
Hội chứng buồng trứng đa nang là một bệnh phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và cũng có thể gây ra các rối loạn kinh nguyệt, bao gồm cả mất kinh. Bệnh này gây ra sự mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến sức khỏe và vẻ ngoài của người bệnh.
2.8. Tiền mãn kinh
Giai đoạn tiền mãn kinh là giai đoạn trước khi phụ nữ chính thức bước vào mãn kinh hoàn toàn. Trong giai đoạn này, sự giảm dần của chức năng buồng trứng có thể gây ra các biến đổi đáng kể về nội tiết sinh dục, ảnh hưởng tới sức khỏe và chu kỳ kinh nguyệt, trong đó có mất kinh.
Đây là một quá trình sinh lý tự nhiên và phần lớn không cần phải điều trị, nhưng trong một số trường hợp, việc sử dụng liệu pháp hormone thay thế có thể được khuyến khích để cải thiện chất lượng cuộc sống.
3. Bị chậm kinh 3 tháng có sao không?
Nhiều chị em lo lắng không biết bị chậm kinh 3 tháng có sao không? Tùy thuộc vào từng độ tuổi của phụ nữ mà tình trạng rối loạn kinh nguyệt sẽ khác nhau. Ở độ tuổi dậy thì, chu kỳ hành kinh sẽ diễn ra không đều, có thể ngắn, có thể kéo dài không kiểm soát được. Hay ở độ tuổi tiền mãn kinh, khi đó các cơ quan trong hệ sinh dục nữ đang dần suy thoái về chức năng dẫn đến nội tiết tố nữ
Ngoài ra, hiện tượng chậm kinh 3 tháng nhưng không có thai, cũng có thể là triệu chứng cảnh báo một số bệnh phụ khoa nguy hiểm ở phụ nữ như:
- Viêm lộ tuyến cổ tử cung.
- U xơ cổ tử cung.
- Buồng trứng đa nang.
- Viêm nội mạc tử cung.
- Viêm ống dẫn trứng.
Những bệnh lý này thường kèm theo các triệu chứng như đau bụng dưới, đau đầu, ra dịch âm đạo bất thường… Đây có thể là nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ. Vậy nên, bạn hãy đến gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu bất thường.
4. Làm gì khi bị chậm kinh 3 tháng?
Trong trường hợp chậm kinh 3 tháng nhưng không có thai và không phát hiện thai kỳ, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt và cũng cảnh báo về nhiều bệnh lý phụ khoa nguy hiểm. Đây là những biện pháp bạn có thể thực hiện để giải quyết vấn đề:
- Quản lý căng thẳng: Bạn nên giảm tải công việc, chia sẻ việc nhà với người thân, và dành thời gian cho bản thân để thư giãn, giảm stress.
- Chăm sóc sức khỏe: Bạn nên tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, hạn chế hút thuốc lá, thuốc lào. Đảm bảo ngủ đủ giấc từ 7 – 8 giờ mỗi đêm và ăn uống cân đối với đầy đủ dưỡng chất.
- Tập thể dục đều đặn: Bạn nên thực hiện các bài tập thể dục thường xuyên, điều độ và vừa sức, giúp cơ thể duy trì sức khỏe tốt và cân bằng nội tiết tố.
- Hạn chế sử dụng biện pháp tránh thai gây ảnh hưởng đến nội tiết tố: Bạn cần tránh sử dụng các biện pháp tránh thai như uống thuốc tránh thai khẩn cấp, cấy que, và tuyệt đối không tự phá thai hoặc nạo thai.
- Thăm khám bác sĩ định kỳ: Khi gặp tình trạng bệnh, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh gây hậu quả xấu về sau này. Đặc biệt, bạn nên kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ mỗi 6 tháng một lần để phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản.
Trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp nào để điều trị chậm kinh 3 tháng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên gia.
BSCKII Nguyễn Thị Ngọc Thủy - Nguyên phó khóa phụ 2, BV Phụ sản Trung Ương có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội tiết và sản phụ khoa. Để đặt lịch khám với bác sĩ Ngọc Thuỷ, vui lòng để lại thông tin ở phiếu đăng ký dưới đây:Liên hệ - đặt lịch