Rau tiền đạo là vấn đề thường gặp ở phụ nữ mang thai trong quý cuối của thai kỳ. Tại sao rau tiền đạo gây chảy máu là thắc mắc ở của thai phụ gặp vấn đề này trong thai kỳ.
Cùng tìm hiểu về cơ chế chảy máu trong rau tiền đạo và xử trí cầm máu cùng BSCKII Nguyễn Thị Ngọc Thủy.
1. Rau thai tiền đạo
Trước khi giải đáp thắc mắc tại sao rau tiền đạo gây chảy máu, Rau tiền đạo được định nghĩa là tình trạng bánh rau bám ở đoạn dưới tử cung, có thể che lấp một phần hoặc toàn bộ lỗ trong cổ tử cung.
Triệu chứng phổ biến nhất của rau tiền đạo đó là hiện tượng chảy máu âm đạo vào quý cuối của thai kỳ. Những người bị rau thai tiền đạo thường cần can thiệp sinh mổ.
Rau thai phát triển trong tử cung của phụ nữ khi mang thai. Nó được coi là một cơ quan quan trọng cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi thông qua dây rốn.
Để tìm hiểu tại sao rau tiền đạo gây chảy máu thì ta cần biết rằng bánh rau thai phát triển và di chuyển trong quá trình mang thai. Việc nó nằm ở vùng thấp trong tử cung của thai phụ trong thời kỳ đầu mang thai là điều khá là bình thường.
Trong tam cá nguyệt thứ ba (tuần 28 đến 40 của thai kỳ), rau thai có thể di chuyển dần lên phía trên tử cung của thai phụ do sự lớn lên nhanh chóng của tử cung trong những tháng cuối thai kỳ.
Điều này xảy ra với mục đích để thai nhi có dễ dàng đi qua cổ tử cung trong quá trình chuyển dạ. Rau thai tiền đạo xảy ra khi bánh rau không di chuyển lên phía trên tử cung của thai phụ.
Điều này gây ra tình trạng bánh rau chặn đường thoát ra khỏi âm đạo của thai nhi.
Phân loại rau tiền đạo theo giải phẫu:
- Rau bám thấp: một phần bánh rau bám lan xuống ở đoạn dưới của tử cung.
- Rau bám bên: một phần bánh rau bám thấp hơn nữa xuống đoạn dưới của tử cung.
- Rau bám mép: một phần mép của bánh rau bám sát vào lỗ trong của cổ tử cung (<2cm).
- Rau bám bán trung tâm: một phần bánh rau đã che lấp một phần lỗ cổ tử cung và phần còn lại là màng ối.
- Rau tiền đạo trung tâm: bánh rau đã che lấp kín toàn bộ lỗ trong cổ tử cung.
2. Cơ chế chảy máu trong rau tiền đạo
Trả lời cho câu hỏi Tại sao rau tiền đạo gây chảy máu? Cơ chế chảy máu trong rau tiền đạo được giải thích bởi các yếu tố dưới đây.
2.1. Do sự hình thành dần đoạn dưới ở 3 tháng cuối
Eo tử cung bình thường có độ dài là 0,5 cm và sẽ giãn dần, từ lúc chuyển dạ thì hình thành đoạn dưới thực sự do cơn co tử cung thúc đẩy, trong đó mặt trước có thể giãn tới 11cm, mặt sau thì có thể giãn tới 9cm vì mặt trước không có gì cản trở nhưng mặt sau thì có các xương cùng cụt,…
Trong khi đó bánh rau không đàn hồi được gây ra sự co kéo làm cho đứt mạch máu giữa tử cung và bánh rau gây ra chảy máu.
2.2. Do có cơn co tử cung ở 3 tháng cuối
Ngưỡng của cơn co tử cung > 25-30mmHg thì người mẹ sẽ có cảm giác đau. Khi có 1 cơn co thì tử cung sẽ co bóp chặt lại, hết cơn co tử cung thì sẽ giãn ra mà cơ tử cung đàn hồi lại rất nhanh nhưng rau thì không thể đàn hồi được như thế làm rách các gai rau và gây chảy máu.
Trong trường hợp những cơn co tử cung xuất hiện kèm ra máu thì chúng ta sẽ phải dùng giảm co. Nên là không phải trường hợp nào cũng đều sử dụng tới thuốc giảm co.
2.3. Sự thành lập đầu ối khi chuyển dạ
Khi thành lập đầu ối, nếu ối phồng lên, nó có thể gây ra sự co kéo vào màng ối. Màng ối, trong trường hợp rau tiền đạo, dẫn đến sự co kéo mạnh vào bánh rau, có thể gây ra chảy máu.
2.4. Khi thai đi ngang qua bánh rau
Thai khi đi ngang qua bánh rau trong các trường hợp rau tiền đạo không trung tâm, sẽ có khả năng thai bị cọ sát vào bánh rau làm cho rau bong gây ra hiện tượng chảy máu tuy nhiên lại không chảy máu ngay lúc đó mà chỉ chảy máu khi thai đã đi ngang qua rồi sau đó tạo ra sự chảy máu ồ ạt ngay sau khi sổ thai. Trong trường hợp rau tiền đạo trung tâm, bánh rau sẽ chắn đường ra của thai nhi làm cho ngôi thai không tiến triển.
3. Tại sao rau tiền đạo gây chảy máu?
Lý do tại sao rau tiền đạo gây chảy máu? Có hai lý do chính khiến cho thai phụ bị chảy máu nếu bị rau thai tiền đạo. Chúng liên quan đến cách cơ thể của những thai phụ đang chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ:
- Cổ tử cung của thai phụ sẽ xóa và mở từ tử cung đến âm đạo của họ. Khi quá trình mang thai diễn ra trong tam cá nguyệt thứ ba, eo tử cung của người bệnh sẽ mỏng đi và giãn rộng, hình thành đoạn dưới, để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Nếu rau thai chạm hoặc che phủ lỗ cổ tử cung, sự mỏng đi này sẽ khiến cho người bệnh bị chảy máu.
- Trong quá trình chuyển dạ, cổ tử cung của phụ nữ mở ra (giãn ra) để cho phép em bé thoát ra ngoài khỏi tử cung và đi xuống âm đạo của thai phụ. Khi cổ tử cung mở ra, các mạch máu nối rau thai với tử cung bị rách và có thể gây hiện tượng chảy máu.
4. Hướng dẫn cách cầm máu khi bị rau tiền đạo hiệu quả
Ngoài câu hỏi Tại sao rau tiền đạo gây chảy máu thì việc cầm máu trong rau tiền đạo cũng rất quan trọng bởi rau tiền đạo là một cấp cứu ở trong sản khoa. Không có phương pháp điều trị nào hiệu quả để phòng tránh rau tiền đạo. Nếu được phát hiện sớm và xử trí kịp thời, ta có thể hạn chế được tỷ lệ tử vong và mắc bệnh lý khác cho mẹ và con.
Ngày nay, nhờ có sự phát triển của kỹ thuật chẩn đoán siêu âm hình ảnh, chúng ta đã có thể phát hiện sớm được bệnh lý rau tiền đạo khi chưa có dấu hiệu chảy máu ở trên lâm sàng, đây là một thuận lợi cho quá trình chẩn đoán và xử trí.
Những nguyên tắc trong xử trí rau tiền đạo:
- Cầm máu cứu mẹ phải được ưu tiên, tuỳ theo tuổi thai, mức độ mất máu của thai phụ và khả năng nuôi dưỡng của sơ sinh mà quyết định kéo dài tuổi thai hay buộc mổ lấy thai ra. Luôn luôn phải đánh giá chính xác mức độ mất máu để truyền máu sao cho phù hợp.
- Khi nghi ngờ có rau tiền đạo cần phải chuyển sản phụ lên bệnh viện từ tuyến huyện trở lên hoặc những bệnh viện có trung tâm phẫu thuật sản khoa uy tín.
- Nghi ngờ hoặc chẩn đoán rau tiền đạo cài răng lược thì buộc phải chuyển sản phụ lên bệnh viện tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương.
Lời khuyên của bác sĩ: Rau tiền đạo là nguyên nhân nguy hiểm gây chảy máu trong quý cuối của thai kỳ.
Mọi thai phụ cần được thăm khám thai sản định kỳ, được siêu âm đánh giá vị trí bánh rau cẩn thận và được chỉ định nhập viện sớm khi cần thiết để tránh những biến chứng nguy hiểm tới mẹ và bé.
Để có thể đặt lịch khám sản phụ khoa và sàng lọc ung thư cổ tử cung tại phòng khám với BSCKII Nguyễn Thị Ngọc Thủy, người bệnh có thể liên hệ qua hotline đặt lịch: 0868 555 168 hoặc qua website.
Ngoài ra, chị em có thể tham gia vào group Facebook để hỏi đáp những vấn đề liên quan đến sản phụ khoa.
