1. U nang buồng trứng – Khái niệm và triệu chứng
U nang buồng trứng là một khối chứa dịch hoặc chất rắn giống như bã đậu, phát triển không bình thường trên hoặc bên trong buồng trứng. Khối u này có thể là các mô mới không bình thường hoặc là sự tích tụ dịch tạo thành một nang trên buồng trứng. U nang buồng trứng có thể phát triển từ các mô của buồng trứng với một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
1.1 Đau vùng chậu lan xuống thắt lưng và đùi
Người bệnh có thể trải qua các cơn đau không rõ ràng ở khu vực chậu, dọc theo thắt lưng hoặc đùi. Đây là triệu chứng thường gặp nhất, thường do các khối u gây áp lực lên các cơ quan hoặc các dây thần kinh chạy dọc sau xương chậu.
1.2. Đau tức bụng dưới
Khối u lớn có thể gây ra cảm giác khó chịu ngay lập tức cho người bệnh, đôi khi gây ra cảm giác bụng phình to, có thể sờ thấy khối u.
Đặc biệt, khi có cảm giác đầy hơi liên tục hàng ngày, nôn và buồn nôn, người bệnh nên đề phòng những tế bào ác tính ở buồng trứng do các khối u ác tính không vỡ có thể biến chứng thành ung thư gây tử vong và nhiễm trùng. Triệu chứng đầy hơi, buồn nôn thường bị nhầm lẫn với các triệu chứng của bệnh tiêu hóa, khiến cho nhiều người bệnh chủ quan và coi nhẹ bệnh tình.
1.3. Đi tiểu liên tục
Hiện tượng tiểu nhiều có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và có thể là kết quả của nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm các vấn đề liên quan đến bàng quang, hệ thống tiết niệu, các triệu chứng của bệnh tiểu đường.
Những vấn đề trên có thể là dấu hiệu của bệnh u nang buồng trứng do sự áp lực của khối u lên bàng quang, từ đó khiến bạn cảm thấy cần đi tiểu nhiều hơn, nhưng khi đi tiểu lại có cảm giác đau rát, khó chịu.
1.4. Khó chịu khi quan hệ tình dục
Nếu bạn có quan hệ tình dục và cảm nhận được đau ở một bên hơn bên kia, thì bạn cần xem xét khả năng mắc u nang buồng trứng. Một số u nang khi phát triển đến kích thước lớn, có thể nằm ngay tại cổ tử cung gây ra sự cản trở. Do đó, bạn sẽ cảm nhận được cảm giác đau khi quan hệ tình dục.
1.5. Chu kỳ kinh nguyệt bất thường
U nang buồng trứng có thể gây ra sự biến đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Chu kỳ có thể trở nên không đều, kéo dài hoặc ngắn hơn.
1.6. Tăng cân không rõ nguyên nhân
Một số phụ nữ có u nang buồng trứng cũng có thể trở nên tăng cân một cách không rõ nguyên nhân. Điều này có thể liên quan đến sự thay đổi hormone hoặc tác động của u nang đến quá trình chuyển hóa.
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy hiểm của u nang buồng trứng
2.1. Nguyên nhân u nang buồng trứng
Nguyên nhân chính của u nang buồng trứng chưa được xác định rõ, nhưng một số yếu tố có thể gia tăng nguy cơ phát triển u nang buồng trứng bao gồm:
- Lạc nội mạc tử cung: một số trường hợp lạc nội mạc tử cung có thể lan sang buồng trứng và gây ra u nang.
- Sử dụng thuốc tránh thai: một số loại thuốc tránh thai có thể gia tăng nguy cơ phát triển u nang buồng trứng.
- Stress: áp lực tâm lý có thể góp phần vào sự phát triển của u nang buồng trứng.
2.2. Yếu tố nguy hiểm của u nang buồng trứng
- Xoắn u nang: điều này có thể xảy ra với bất kỳ loại u nào, những u nhỏ, có cuống dài, không dính là những u có nguy cơ bị xoắn.
Do lưu thông máu đến buồng trứng bị gián đoạn nên khi u xoắn, người bệnh sẽ cảm thấy đau bụng mạnh, liên tục, có thể buồn nôn, nôn, đôi khi chóng mặt vì đau. Khối u phình to khiến bụng chuớng lên, đau khi ấn vào phần dưới bụng và hai hố chậu, có phản ứng của thành bụng. Khi khám âm đạo, thấy khối u căng, ít di động, đau nhói khi ấn vào.
- Vỡ nang: biến chứng này xảy ra khi áp lực dịch trong khối u vượt quá mức, dẫn đến vỡ u nang. Người bệnh sẽ đột ngột cảm thấy đau bụng liên tục, đau khi ấn vào hạ vị và hai hố chậu. Một số trường hợp vỡ nang gây ra chảy máu bên trong, người bệnh có thể bị choáng do mất máu.
Khi khám âm đạo, khối u khó xác định, tử cung đau khi di động. Sau khi vỡ nang, người bệnh có dấu hiệu nhiễm khuẩn, bụng phình to, có phản ứng phúc mạc, khi khám âm đạo thấy u dính, di động rất ít, đau khi ấn vào. Nếu không được điều trị kịp thời, điều này có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
- Chèn ép cơ quan xung quanh: biến chứng này thường xuất hiện muộn, khi u đã phát triển trong một thời gian dài và có kích thước lớn.
U gây áp lực lên bàng quang dẫn đến đái rắt, áp lực lên trực tràng gây táo bón, đôi khi áp lực lên niệu quản gây ứ nước bể thận, thậm chí có những khối u buồng trứng rất lớn áp lực lên tĩnh mạch chủ dưới gây tuần hoàn bàng hệ, phù 2 chi dưới, cổ trướng. Sự biến đổi thành ung thư có thể xuất hiện ở nang nước.
3. Điều trị u nang buồng trứng
Việc điều trị u nang buồng trứng phụ thuộc vào kích thước và tính chất của u nang, cũng như tình trạng sức khỏe của bạn. Một số phương pháp điều trị u nang buồng trứng bao gồm:
3.1. Theo dõi chặt chẽ
Đối với u nang buồng trứng nhỏ và lành tính, bác sĩ có thể quyết định theo dõi chặt chẽ mà không cần can thiệp.
3.2. Thuốc trị u nang buồng trứng
Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giảm kích thước u nang và giảm các triệu chứng liên quan. Tuy nhiên, thuốc chỉ là biện pháp tạm thời và không giúp loại bỏ u nang.
3.3. Phẫu thuật
Nếu u nang buồng trứng lớn hoặc gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được khuyến nghị để loại bỏ hoặc giảm kích thước u nang.
3.4. Thay đổi lối sống và chế độ ăn
Thay đổi lối sống và chế độ ăn có thể giúp giảm nguy cơ phát triển u nang buồng trứng. Tập thể dục đều đặn và ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin A có thể có lợi cho sức khỏe của bạn.
3.5. Sàng lọc và gói khám bệnh lý phụ khoa cơ bản
Để phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa, sàng lọc và gói khám bệnh lý phụ khoa cơ bản là rất quan trọng. Đây là cách tốt nhất để xác định sớm u nang buồng trứng và các vấn đề sức khỏe khác.
4. Kết luận
U nang buồng trứng có thể gây ra nhiều triệu chứng không thoải mái và có nguy cơ gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm căn bệnh rất quan trọng. Hãy đảm bảo bạn đã tham gia sàng lọc và gói khám bệnh lý phụ khoa cơ bản để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe và nhận điều trị thích hợp.
Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến u nang buồng trứng, hãy tham khảo ý kiến một bác sĩ chuyên khoa phụ khoa để được tư vấn và điều trị đúng cách.
