Âm đạo ngứa, rát, ra máu có phải tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp? Cùng lắng nghe chia sẻ của BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan – Nguyên trưởng khoa Phụ 1, BV Phụ Sản Trung Ương về tác dụng phụ của thuốc tránh thai trong bài viết sau nhé.
1. Câu hỏi của người bệnh
Trong group HỎI ĐÁP BỆNH PHỤ KHOA HÀ NỘI, một bạn chia sẻ rằng trong lúc quan hệ tình dục có dùng bao và lúc quan hệ trần có bắn ra ngoài. Bạn đã dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Sau khi dùng thuốc, bạn thấy vùng cô bé ra máu, ngứa và rát. Bạn bị đau và ra máu khoảng vài ngày thì hết. Sau đó xuất hiện tắt kinh đến nay là 2 tháng vẫn bị ngứa. Khoảng 3 ngày nay bạn lại thấy ra máu âm đạo. Và đây là lần đầu quan hệ của bạn.
Bạn lo lắng không biết tình trạng này có nghiêm trọng không, rất mong được bác sĩ tư vấn và giải đáp. Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
2. Bác sĩ trả lời: Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
2.1. Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp
BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan – Nguyên trưởng khoa Phụ 1, BV Phụ Sản Trung Ương chia sẻ, tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp khi sử dụng ở nữ giới có thể gặp như:
Rối loạn kinh nguyệt
Đây là một trong những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường gặp nhất. Do trong thuốc có chứa thành phần làm ức chế hormone sinh dục, nó làm chậm quá trình rụng trứng, ngăn chặn quá trình trứng làm tổ nếu trứng được thụ tinh.
Ra máu âm đạo bất thường
Bình thường tình trạng này là không nghiêm trọng, thường hết sau 2-3 ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hơn và lượng máu ra nhiều bất thường chị em cần gặp bác sĩ để được tư vấn và xử trí kịp thời.
Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản
Thành phần của thuốc chứa hàm lượng estrogen cao, điều này gây ức chế khả năng bài tiết estrogen của buồng trứng. Do vậy, nó gây ra hiện tượng kháng estrogen của cơ thể và tình trạng suy buồng trứng, làm quá trình tiền mãn kinh xảy ra sớm hơn và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp mà chị em dễ gặp phải do sử dụng thuốc thường xuyên làm teo niêm mạc tử cung, tăng nguy cơ sảy thai và gây vô sinh ở nữ giới. Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên sử dụng tối đa hai viên thuốc trong một tháng, đặc biệt không nên sử dụng liên tục.
Gây tác dụng phụ lên hệ tiêu hóa
Một tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp khác trên hệ tiêu hóa mà chị em có thể gặp như buồn nôn, nôn, bị kích thích,… vì tăng cao estrogen trong cơ thể do sử dụng thuốc.
Nếu gặp phải tình trạng này sau khi uống thuốc khoảng 1 giờ, chị em cần sử dụng ngay một viên thuốc tránh thai khác.
Làm tăng nguy cơ gây bệnh lý ác tính
Sử dụng thuốc này thường xuyên làm tăng nguy cơ quá sản nội mạc tử cung, tăng sản tuyến vú, suy buồng trứng,… Đây đều là những yếu tố làm tăng nguy cơ gây ra các bệnh lý ác tính liên quan đến tử cung, buồng trứng và ung thư vú ở nữ giới.
Ngoài các tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp đã nói ở trên, chị em sử dụng thuốc cũng có thể gặp tác dụng phụ khác có thể kể đến như:
- Rối loạn hô hấp;
- Tăng cân;
- Mang thai;
- Rối loạn nội tiết tố;
- Tăng huyết áp.
Sau khi dùng thuốc, thông thường chu kỳ kinh tiếp theo sẽ xuất hiện trong một tháng tới, có thể đến đúng ngày, hoặc có thể trước và sau khoảng 1 tuần. Nếu chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo bị chậm, chị em nên kiểm tra xem có mang thai hay không. Vì có thể mang thai dù đã sử dụng thuốc.
2.2. Chậm kinh 2 tháng sau uống thuốc tránh thai khẩn cấp có sao không?
Hiện tượng chậm kinh 2 tháng là một trong những tác dụng phụ do thuốc gây ra, đây là tình trạng rối loạn kinh nguyệt khi sử dụng thuốc.
Để giảm tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp, chị em nên trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ về cách dùng và liều lượng đúng nhất. Nếu có bất kỳ thay đổi nào đối với chu kỳ kinh nguyệt hoặc triệu chứng không mong muốn, chị em nên gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể.
2.3. Khi nào nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Do thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là một biện pháp tránh thai an toàn và không nên sử dụng thường xuyên. Chị em chỉ nên sử dụng thuốc trong những trường hợp cụ thể như sau:
- Quan hệ tình dục nhưng không thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn như sử dụng bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày, đặt vòng nội tiết,… ;
- Không sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày từ 2 ngày trở lên và sau đó có phát sinh quan hệ tình dục không an toàn.
- Bị cưỡng bức quan hệ và không muốn mang thai ngoài ý muốn.
- Quan hệ tình dục sử dụng bao cao su không đảm bảo chất lượng, bị rách, thủng,….
2.4. Cách dùng thuốc tránh thai khẩn cấp an toàn
Hiện nay, trên thị trường có bán nhiều loại do vậy để phát huy tối đa hiệu quả của thuốc chị em nên sử dụng thuốc đúng cách.
BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan cho biết theo nghiên cứu, thời gian sử dụng thuốc càng sớm sau khi quan hệ không an toàn thì hiệu quả tránh thai càng cao. Cụ thể:
- Trong vào 24 giờ, tỷ lệ tránh thai có thể đạt 95%.
- Trong vòng 24 – 48 giờ, tỷ lệ là 85%.
- Từ 48 – 72 giờ, tỷ lệ tránh thai giảm chỉ còn 58%.
Hiện nay, trên thị trường có 2 dạng thuốc tránh thai khẩn cấp gồm loại 1 viên và loại 2 viên.
Loại 1 viên
Là thuốc trong thành phần chỉ chứa progesterone, có tác dụng gây cản trở sự thụ tinh và làm tổ của trứng tại tử cung. Cách sử dụng loại này là dùng ngay trong vòng 72 giờ (3 ngày) tính từ khi phát sinh quan hệ tình dục không an toàn.
Loại 2 viên
Trong thành phần của thuốc là sự kết hợp của progestin và estrogen. Thuốc gồm có 2 viên, do đó cách sử dụng loại 2 viên là sử dụng viên đầu tiên sau khi quan hệ, sau 12 giờ sử dụng viên thuốc thứ hai. Thuốc đạt hiệu quả tránh thai tốt nhất khi nữ giới sử dụng gần nhất với thời điểm quan hệ. Lưu ý, thuốc chỉ có tác dụng khi chị em dùng đủ 2 viên theo đúng thời gian quy định.
3. Lời khuyên của bác sĩ
Tóm lại, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên sử dụng khi thực sự cần thiết. Dù nó có hiệu quả tránh thai đạt trên 75% nhưng được khuyến cáo không nên sử dụng thường xuyên vì càng dùng liên tục thì hiệu quả ngừa thai càng giảm, nó còn có thể làm teo niêm mạc tử cung, suy buồng trứng, vô sinh,…. Chị em có thể sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn hơn như bao cao su, đặt vòng tránh thai, uống thuốc tránh thai hằng ngày,…
Nếu phải sử dụng vì lý do bất khả kháng, chị em nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc, uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ, sử dụng thuốc đúng cách, đúng thời gian và liều lượng được hướng dẫn để đạt hiệu quả cao nhất.
Khi sử dụng chị em có thể gặp phải các tác dụng phụ của thuốc như đã nói ở trên nếu tình trạng này nhiều hơn hoặc không giảm sau vài ngày sử dụng, chị em nên đến gặp bác sĩ.
