Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh ác tính của phụ nữ. Mỗi hình ảnh ung thư cổ tử cung sẽ tương ứng với 1 giai đoạn bệnh. Cùng tìm hiểu căn bệnh này với BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan để kịp thời phòng ngừa ung thư cổ tử cung.
1. Các giai đoạn ung thư cổ tử cung
Theo thống kê của Globocan năm 2020, Việt Nam có khoảng 4.000 ca mắc mới ung thư cổ tử cung mỗi năm, trong đó hơn 2.000 ca tử vong. Trước khi tìm hiểu về hình ảnh ung thư cổ tử cung ở các giai đoạn,bạn hãy tìm hiểu về ung thư cổ tử cung và các giai đoạn của căn bệnh này.
Ung thư cổ tử cung là u ác tính ở cổ tử cung. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do nhiễm HPV.
Ung thư cổ tử cung xuất phát từ các tế bào biểu mô (lớp tế bào bề mặt của tế bào tử cung). Các tế bào biểu mô vảy, biểu mô tuyến hoặc tế bào của mô đệm tăng sinh mạnh sẽ tạo thành ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung gồm 5 giai đoạn nhỏ:
- Giai đoạn 0: Còn được gọi tên là giai đoạn ung thư vi xâm nhập (Carcinoma in situ – Cis). Đây là giai đoạn các tế bào ung thư chỉ ở lớp biểu mô (lớp bề mặt cổ tử cung). Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn này chưa được rõ ràng.
- Giai đoạn I: Giai đoạn này chỉ giới hạn tại cổ tử cung. Các tế bào ung thư lúc này sẽ lan sâu hơn, không còn nằm lớp ngoài nữa.Tại giai đoạn này, hình ảnh ung thư cổ tử cung bắt đầu hình thành.
- Giai đoạn II: Giai đoạn các tế bào ung thư xâm lấn các mô lân cận, nhưng bị hạn chế trong khu vực vùng chậu.
- Giai đoạn III: Giai đoạn các tế bào ung thư ảnh hưởng đến các khu vực dưới của vùng âm đạo.
- Giai đoạn IV: Tại giai đoạn này, các khu vực khác của cơ thể ngoài cổ tử cung cũng bị ảnh hưởng. Lúc này, ung thư cổ tử cung có thể xâm lấn sang niêm mạc bàng quang và trực tràng hoặc di căn xa.
2. Hình ảnh ung thư cổ tử cung trong từng giai đoạn
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh ác tính nguy hiểm đến tính mạng cho các chị em phụ nữ. Hiểu về hình ảnh ung thư cổ tử cung ở các giai đoạn là một cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả. Vì vậy hãy cùng bác sĩ BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan trang bị những kiến thức cần thiết để tránh xảy ra điều đáng tiếc.
2.1. Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn tại chỗ (0)
Ở giai đoạn này, các tế bào ung thư vẫn ở lớp bề mặt và chưa xâm nhập sâu vào bên trong các mô của cơ thể. Hình ảnh ung thư cổ tử cung ở giai đoạn này không được rõ ràng. Hình thái cổ tử cung bình thường hoặc có hình ảnh vết loét trợt hoặc vùng trắng không điển hình.
Phát hiện bệnh ở giai đoạn này có thể phòng ngừa ung thư cổ tử cung sớm và điều trị hiệu quả.
2.2. Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn xâm nhập (I)
Đây là giai đoạn bắt đầu nhìn thấy rõ hình ảnh ung thư cổ tử cung. Giai đoạn này bao gồm nhiều giai đoạn phụ khác.
Giai đoạn I: Ung thư chỉ giới hạn tại cổ tử cung. Giai đoạn này bao gồm hai giai đoạn:
- IA: Đây là giai đoạn ung thư tiền lâm sàng.Tại giai đoạn này, hình ảnh ung thư cổ tử cung chưa phát triển mạnh nên chỉ có thể phát hiện được nhờ vào đánh giá vi thể qua kính hiển vi
- IA1: Các tế bào xâm nhập rõ tối thiểu tới vùng đệm. Bề mặt tổn thương sâu ≤ 3mm tính từ màng đáy, có kích thước rộng ≤ 7mm từ tuyến hoặc bề mặt mà nó phát sinh
- IA2: Các tế bào tổn thương sâu ≤ 5mm từ màn đáy, rộng ≤ 7mm từ bề mặt
- IB: Tổn thương có kích thước lớn hơn ở giai đoạn IA dù có thấy được trên lâm sàng hay không.
- IB1: Hình ảnh tổn thương có đường kính lớn nhất ≤ 4 cm
- IB2: Hình ảnh tổn thương có đường kính lớn nhất ≥ 4 cm.
2.3. Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn xâm lấn (II)
Đây là giai đoạn tế bào ung thư xâm lấn lan qua ngoài cổ tử cung nhưng chưa đến thành xương chậu hay chưa đến ⅓ vùng dưới âm đạo. Bao gồm 2 giai đoạn nhỏ:
- IIA: Tế bào ung thư chưa xâm lấn dây chằng rộng
- IIB: Tế bào ung thư xâm lấn dây chằng rộng
2.4. Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn xâm lấn lan tỏa (III)
Ung thư tại giai đoạn này đã lan đến thành xương chậu và/hoặc tới 1/3 dưới âm đạo hoặc niệu quản. Giai đoạn này được chia thành:
- IIIA: Ung thư lan đến 1/3 dưới âm đạo nhưng chưa đến thành xương chậu
- IIIB: Ung thư lan đến thành xương chậu chèn ép niệu quản, làm thận ứ nước hoặc mất chức năng
2.5. Hình ảnh ung thư cổ tử cung tại giai đoạn xâm lấn di căn (IV)
Tại giai đoạn này, ung thư đã lan đến ngoài khung chậu hoặc đã xâm lấn niêm mạc bàng quang và trực tràng. Bao gồm:
- IVA: Tế bào ung thư xâm lấn các cơ quan gần đó
- IVB: Tế bào ung thư bắt đầu di căn xa
3. Mức độ nguy hiểm của ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung được coi là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm ở phụ nữ, chiếm 2,3% tỷ lệ ung thư chung. Theo Bộ Y Tế, Châu Á hiện chiếm tới 58% tử vong do ung thư cổ tử cung toàn cầu.
Mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc vào mức độ tiến triển của bệnh, mức độ lan rộng và hình ảnh ung thư cổ tử cung. Ung thư cổ tử cung có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của nhiều người phụ nữ.
3.1. Biến chứng căn bệnh ung thư cổ tử cung
- Mãn kinh sớm
Mãn kinh sớm ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Phụ nữ mãn kinh sớm gặp phải những vấn đề như: khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục, tiểu tiện không kiểm soát, loãng xương, tâm trạng thất thường,…
- Cơn đau
Khi ung thư cổ tử cung mới ở giai đoạn tại chỗ hoặc chỉ giới hạn ở vùng cổ tử cung – tử cung, bệnh nhân thường chỉ đau bụng hoặc đau vùng chậu. Nhưng khi ung thư bắt đầu đến giai đoạn xâm lấn và di căn đến đầu dây thần kinh, cơ bắp hoặc xương khớp thì bệnh nhân thường phải chịu những cơn đau.
- Suy thận
Khi tế bào ung thư cổ tử cung lớn bắt đầu chèn ép tại niệu quản, ngăn chặn đường tiểu khiến nước tiểu không thải ra được, bị tích tụ trong thận. Lúc này, thận sẽ sưng và căng tràn. Nếu tình trạng kéo dài tiếp diễn, thận có thể bị suy và chức năng.
- Vô sinh
Trong các trường hợp ung thư cổ tử cung phát hiện muộn, bệnh nhân thường phải thực hiện hóa xạ trị, cắt bỏ tử cung hoặc các cơ quan vùng chậu. Sau khi điều trị, bệnh nhân thường không còn khả năng sinh con.
- Xuất huyết âm đạo
Xuất huyết là tình trạng chảy máu âm đạo bất thường hay ra máu sau giao hợp. Tình trạng này lâu dài nếu không được khắc phục sẽ khiến sức khỏe bệnh nhân suy yếu, mệt mỏi, sụt cân.
3.2. Tỷ lệ sống còn của bệnh nhân ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung phát hiện càng muộn, di căn càng xa với số lượng tế bào càng lớn tại nhiều cơ quan trong cơ thể thì biến chứng bệnh sẽ càng nặng và mức độ bệnh càng nguy hiểm.
- Ung thư cổ tử cung giai đoạn 0: Đây là giai đoạn ung thư khu trú, tỉ lệ chữa khỏi bệnh trên 90%.
- Ung thư cổ tử cung giai đoạn I: Khi tế bào ung thư bắt đầu hình thành lớn hơn, tỷ lệ bệnh nhân sống sót sau 5 năm là khoảng 80 – 90%.
- Ung thư cổ tử cung giai đoạn II: 58 – 63% bệnh nhân có thể chữa khỏi bệnh ở giai đoạn này.
- Ung thư cổ tử cung giai đoạn III: Đây đã là giai đoạn ung thư bắt đầu xâm lấn sâu, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn hơn và khó tiêu diệt hoàn toàn tế bào ung thư. Tỷ lệ bệnh nhân sống thêm sau 5 năm khoảng 25 – 35%.
- Ung thư cổ tử cung giai đoạn IV: Điều trị giai đoạn này thường chỉ giúp bệnh nhân giảm đau đớn, kiểm soát biến chứng và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh. Tỷ lệ bệnh nhân chữa khỏi bệnh ở giai đoạn này dưới 15%.
4. Các cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung
Biết cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung sớm chính là một phương thuốc hàng đầu để đánh lại căn bệnh này một cách hiệu quả và kịp thời.
- Nguyên nhân chính dẫn tới ung thư cổ tử cung là do nhiễm HPV. Do đó, cần tiêm vaccine phòng HPV với các phụ nữ dưới 25 tuổi, chưa quan hệ tình dục.
- Tầm soát ung thư cổ tử cung sớm với tất cả phụ nữ trên 20 tuổi đã quan hệ tình dục.
- Có lối sống tình dục an toàn, đảm bảo vệ sinh và dinh dưỡng đủ chất.
- Khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm. Điều trị sớm sẽ giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm và tăng tỉ lệ sống còn cho bệnh nhân.
- Hiểu rõ về các hình ảnh ung thư cổ tử cung để có cái nhìn và hiểu sâu hơn về bệnh. Hiểu được bệnh sẽ giúp cho việc điều trị được cải thiện, hiệu quả và đạt được kết quả tối ưu nhất.
- Tư vấn và tầm soát cho người bệnh về các type HPV có nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh ác tính nguy hiểm đến tính mạng với nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiểu về hình ảnh ung thư cổ tử cung ở các giai đoạn là một cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả.
Để phòng ung thư cổ tử cung, chị em cần có lối sống tình dục lành mạnh; thể dục thể thao; dinh dưỡng ăn uống và nghỉ ngơi khoa học. Đặc biệt, phụ nữ nên được tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm.
