Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phổ biến ở nữ giới, điển hình là triệu chứng đau ở vùng tử cung. Bài viết dưới đây sẽ là những lời khuyên của BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan giúp phái nữ khắc phục cơn đau lạc nội mạc tử cung hiệu quả và điều trị kịp thời nhé!
1. Triệu chứng lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý ảnh hưởng đến tử cung và các cơ quan xung quanh. Trong bình thường, nội mạc tử cung (lớp mô nội tạng bên trong tử cung) mọc và rụng đi cùng với chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng. Tuy nhiên, trong trường hợp lạc nội mạc tử cung, các mảng nội mạc này sẽ mọc và phát triển ở nơi khác ngoài tử cung, chẳng hạn như trên buồng trứng, các cơ quan trong bụng hoặc thậm chí trên ruột.
Một số triệu chứng phổ biến có thể gặp khi gặp cơn đau lạc nội mạc tử cung:
- Đau bụng kinh: Triệu chứng phổ biến nhất của lạc nội mạc tử cung. Cơn đau có thể bắt đầu trước kỳ kinh nguyệt và kéo dài trong suốt chu kỳ. Cơn đau có thể rất mạnh và gây khó chịu, ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày cũng như chất lượng cuộc sống.
- Khi quan hệ tình dục: Một số phụ nữ sẽ cảm thấy đau hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục do lạc nội mạc bị tổn thương ở vách trực tràng, âm đạo hay dây chằng tử cung.
- Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt không đều, kéo dài hơn bình thường hoặc xuất hiện kinh nguyệt ngoài chu kỳ.
- Mệt mỏi: Triệu chứng khá phổ biến mà nhiều phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung trải qua. Cảm giác mệt mỏi có thể kéo dài và ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc cũng như quá trình sinh hoạt hàng ngày.
- Rối loạn tiêu hóa: Một số triệu chứng rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, buồn nôn hoặc nhạy cảm với thức ăn.
- Đau khi đại tiện: Có thể xuất hiện ở một số phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung do các mảng nội mạc tử cung nằm gần hoặc trên ruột. Khi phân trôi qua khu vực này, nó có thể gây ra cảm giác đau hoặc khó chịu.
2. Vì sao bị lạc nội mạc tử cung gây đau
Tử cung của phụ nữ chứa một loại mô tuyến đặc biệt được gọi là niêm mạc tử cung. Niêm mạc tử cung có khả năng phản ứng với sự thay đổi của hai hormon quan trọng là estrogen và progesterone trong cơ thể. Khi mức độ estrogen và progesterone dao động theo chu kỳ kinh nguyệt, niêm mạc tử cung sẽ phát triển và dày lên để tạo điều kiện thuận lợi cho sự gắn kết của trứng phôi trong trường hợp mang thai.
Trong trường hợp lạc nội mạc tử cung, một loại mô tương tự niêm mạc tử cung phát triển và lưu trú bên ngoài tử cung, thường là trong vùng chậu. Mô này được gọi là niêm mạc tử cung ngoại biên. Mặc dù không nằm trong tử cung, niêm mạc tử cung ngoại biên vẫn tiếp tục phản ứng với sự thay đổi của estrogen và progesterone theo chu kỳ kinh nguyệt.
Mỗi lần chu kỳ kinh nguyệt xảy ra, niêm mạc tử cung ngoại biên sẽ tăng trưởng và rụng, tương tự như niêm mạc tử cung bên trong. Tuy nhiên, khác với niêm mạc tử cung bên trong, niêm mạc tử cung ngoại biên không có lối ra, do đó nó không thể được loại bỏ thông qua kinh nguyệt như niêm mạc tử cung bình thường.
Quá trình tăng trưởng và rụng hàng tháng của niêm mạc tử cung ngoại biên có thể gây ra vấn đề. Mô này có thể phát triển, bám vào các cơ quan và mô xung quanh, gây ra sự viêm nhiễm và tạo sẹo.
Sẹo lạc nội mạc tử cung có thể tạo ra một môi trường không thuận lợi cho sự di chuyển tự nhiên của các cơ quan trong vùng chậu và gây ra cơn đau lạc nội mạc tử cung. Điển hình như sẹo lạc nội mạc tử cung có thể dẫn đến sự dính của trực tràng vào mặt sau của tử cung. Khi tử cung co bóp trong quá trình kinh nguyệt, sự dính này có thể gây ra đau đớn và khó chịu cho các chị em.
3. Đặc điểm cơn đau lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là một tình trạng khi mô niêm mạc tử cung phát triển và tương tác ngoài tử cung. Đặc điểm đau lạc nội mạc tử cung thường xảy ra tại nơi bệnh phát triển trong cơ thể gây ra đau đớn cho phụ nữ như:
3.1. Lạc nội mạc tử cung xuất hiện trong vùng xương chậu
Phụ nữ có thể trải qua cơn đau chủ yếu ở vùng chậu. Cơn đau này thường liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt và có xu hướng trở nên trầm trọng hơn trong thời gian diễn ra chu kỳ. Thậm chí các chị em phụ nữ có thể cảm thấy đau vùng chậu ngay cả khi chưa đến kỳ kinh nguyệt.
3.2. Lạc nội mạc tử cung xuất hiện ở khu vực khác
Mặc dù đau vùng chậu là triệu chứng thường gặp khi lạc nội mạc tử cung xuất hiện, nhưng tùy thuộc vào vị trí cụ thể, các chị em cũng có thể cảm thấy đau ở các vùng khác nhau.
Có thể cảm thấy đau lưng, hai bên của vùng chậu, ngực, cổ hoặc cơ hoành. Đây là dấu hiệu cho thấy vị trí mà lạc nội mạc tử cung đã phát triển.
Ngoài ra, lạc nội mạc tử cung xuất hiện trong buồng trứng bên phải khiến người phụ nữ có thể trải qua đau nhiều hơn ở bên phải.
Đồng thời, nếu có tổn thương lạc nội mạc tử cung trong ruột, trực tràng hoặc đại tràng thì các chị em phụ nữ có thể trải qua cơn đau và dẫn đến chảy máu trong quá trình đi vệ sinh.
4. Phân biệt cơn đau lạc nội mạc tử cung, đau bụng kinh và các bệnh khác
- Cơn đau lạc nội mạc tử cung: là một triệu chứng phổ biến được liên kết với lạc nội mạc tử cung. Đau thường xuất hiện trong vùng xương chậu và có xu hướng trở nên trầm trọng hơn trong suốt chu kỳ kinh nguyệt. Đau lạc nội mạc tử cung có thể lan sang các vùng khác nhau tùy thuộc vào vị trí mà lạc nội mạc tử cung đã phát triển. Ngoài ra, các chị em còn cảm thấy đau đớn sau khi quan hệ tình dục.
- Đau bụng kinh: là một triệu chứng tự nhiên thường xảy ra trong suốt chu kỳ kinh nguyệt. Cơn đau thường xuất hiện trong vùng bụng dưới, có thể lan ra vùng mông và đùi. Đau bụng kinh thường bắt đầu trước kỳ kinh nguyệt và kéo dài trong vài ngày đến một tuần. Mức độ đau có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng và đi kèm với các triệu chứng khác như buồn nôn, mệt mỏi và thay đổi tâm trạng. Đau bụng kinh thường giảm đi sau khi kinh nguyệt kết thúc.
Ngoài ra, cũng cần phân biệt cơn đau lạc nội mạc tử cung và đau bụng kinh với các bệnh khác như viêm nhiễm đường tiết niệu, viêm ruột kết, u nang buồng trứng, viêm phụ khoa, hoặc các vấn đề tiêu hóa khác.
Để đánh giá tình trạng bệnh lạc nội mạc tử cung, đau bụng kinh và các bệnh khác của phụ nữ thì bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám cũng như yêu cầu các xét nghiệm bổ sung như siêu âm, xét nghiệm máu và xét nghiệm nội soi.
5. Cách giảm đau lạc nội mạc tử cung
Có một số cách giảm đau lạc nội mạc tử cung mà các chị em có thể thử áp dụng. Dưới đây là một số lời khuyên để dành cho các chị em:
- Sử dụng thuốc giảm đau: Có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau và cải thiện cảm giác không thoải mái. Tuy nhiên, nên tuân theo hướng dẫn sử dụng đúng liều lượng và tư vấn từ bác sĩ chuyên môn.
- Sử dụng dụng cụ chườm nhiệt: Sử dụng bình nước nóng hoặc gối nhiệt để áp dụng nhiệt lên vùng bụng dưới có thể giúp giảm đau của bệnh. Nhiệt có tác dụng làm giãn các cơ tử cung và giảm cơn co thắt.
- Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục đều đặn và nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, bơi lội có thể giúp giảm tình trạng đau lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia về tập thể dục để được tư vấn thích hợp.
- Áp dụng kỹ thuật thư giãn: Thực hiện các kỹ thuật thư giãn như thực hành hơi thở sâu, yoga, massage bụng nhẹ nhàng có thể giúp giảm căng thẳng và giảm đau lạc nội mạc tử cung.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp giảm đau lạc nội mạc tử cung. Các biện pháp như giảm tiêu thụ cafein, thực phẩm chứa natri, chất béo bão hòa, và tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ có thể có lợi.
Ngoài ra, nếu bạn có triệu chứng cơn đau lạc nội mạc tử cung như đau bụng dữ dội và kéo dài trong chu kỳ kinh nguyệt, hãy đặt hẹn khám với bác sĩ BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan – Nguyên trưởng khoa Phụ 1, BV Phụ Sản Trung Ương để được chẩn đoán chính xác ngay tại đây
