Sau đặt thuốc âm đạo bị “sưng tấy” – Nên làm gì?

Phải làm sao khi xuất hiện dấu hiệu bất thường sau đặt thuốc âm đạo? Cùng tìm hiểu về trường hợp đặc biệt của chị T dưới đây và nghe những chia sẻ của Bác sĩ Ngọc Lan trong bài viết này nhé.

1. Ca bệnh sau đặt thuốc âm đạo

Vào ngày 03/02/2024, phòng khám Chuyên khoa Siêu âm Sản Phụ khoa của BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan tiếp nhận một trường hợp đặc biệt: chị Nguyễn Thị H.T, 31 tuổi, hiện đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài.

Trong dịp về thăm gia đình, chị tranh thủ đi khám để điều trị viêm trước khi quay trở về Đức để tiếp tục làm ăn sinh sống. Chị chia sẻ đã đi khám nhiều lần tại phòng khám gần nhà với lý do ra khí hư nhiều và ngứa vùng kín, được chẩn đoán Viêm sinh dục do nấm, điều trị thuốc uống và thuốc đặt trong 01 tuần. Tuy nhiên sau khi uống thuốc và đặt thuốc theo đơn thì tình trạng này không cải thiện, chị đã đến Phòng Khám BS Ngọc Lan để khám lại. 

Tiền sử:

• Chị đã quan hệ tình dục nhưng chưa lập gia đình;
• Chưa tiêm phòng HPV;
• Kinh nguyệt đều, thường xuyên có dấu hiệu ra khí hư nhiều nhưng không điều trị;
• Không dị ứng thuốc hay thức ăn.

Qua thăm khám và hỏi bệnh phát hiện các triệu chứng sau:

• Âm hộ bình thường;
• Âm đạo nhiều khí hư đặc;
• Cổ tử cung nhỏ, ngắn, lộ tuyến quanh lỗ;
• Tử cung và hai phần phụ bình thường.

Trong quá trình khám, bệnh nhân được lấy khí hư làm xét nghiệm soi tươi cho kết quả vẫn còn ít nấm và viêm do tạp khuẩn. Ngoài ra, vì bệnh nhân đã quan hệ tình dục và năm nay 31 tuổi, bác sĩ tư vấn cho chị làm thêm xét nghiệm để tầm soát ung thư cổ tử cung đó là HPV và Thinprep pap test.

2. Kế hoạch điều trị

Với trường hợp viêm âm đạo do nấm và tạp khuẩn như chị T, bác sĩ Ngọc Lan đưa ra hướng điều trị:

• Sử dụng thuốc đặt có thành phần chống nấm và kháng sinh để giải quyết đồng thời 2 vấn đề viêm do nấm và tạp khuẩn, đảm bảo nguyên tắc điều trị củng cố trong điều trị nấm để hạn chế tái nhiễm.

Tuy nhiên, sau đặt thuốc âm đạo được 03 ngày, bệnh nhân thấy âm đạo sưng tấy, rát và có dấu hiệu đỏ hơn. Vì đã ra nước ngoài không thể tái khám, chị T đã liên hệ với bác sĩ để được xử trí kịp thời.

Bác sĩ Ngọc Lan nhận định đây là một trường hợp dị ứng thuốc nên đã cho chị ngừng đặt ngay, hướng dẫn bệnh nhân mua thuốc để bôi ngoài. Sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân đã giảm sưng đáng kể, không còn rát và đỏ. Bác sĩ đã thay đổi thuốc và bệnh nhân có đáp ứng điều trị.

3. Những điều cần lưu ý

3.1. Bàn luận về ca bệnh

Bất kể là thuốc lành tính đến đâu vẫn có tác dụng phụ và tỉ lệ dị ứng nhất định. Dấu hiệu của dị ứng thuốc đặt âm đạo của bệnh nhân này là âm đạo sưng tấy, rát và có dấu hiệu đỏ hơn. Rất may bệnh nhân đã liên lạc lại với bác sĩ ngay để có hướng xử trí kịp thời, từ đó kết quả điều trị vẫn đạt được kỳ vọng cho dù bệnh nhân ở xa không thể tái khám.

3.2. Những nguyên tắc đặt thuốc phụ khoa chị em cần lưu ý

3.2.1. Những lưu ý dưới đây giúp đặt thuốc âm đạo an toàn và đúng cách

Đặt thuốc không đúng cách gây ra những ảnh hưởng đến kỳ vọng điều trị cũng như sức khỏe sinh sản của chị em. Vì vậy, chị em cần chú ý những lưu ý dưới đây để đặt thuốc âm đạo an toàn và đúng cách:

• Chuẩn bị dụng cụ cần thiết như bông, băng vệ sinh và nước sôi để nguội;
• Với thuốc dạng viên nang mềm thì có thể đặt trực tiếp vào âm đạo. Với thuốc viên cứng, trong số ít trường hợp âm đạo rất khô, thuốc khó hoà tan và có thể bị đẩy ra cả viên, do đó nên nhúng thuốc đặt vào nước sôi để nguội 15-20 giây trước khi đặt vào âm đạo sẽ giúp thuốc dễ hoà tan hơn, ngấm vào âm đạo dễ dàng hơn;
• Vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi tiến hành đặt thuốc âm đạo;
• Chuẩn bị tư thế thuận lợi giúp đặt thuốc dễ dàng và đúng vị trí: bệnh nhân nằm ngửa, kê mông hơi cao, chống hai chân và kẹp thuốc bằng hai ngón tay. Sau đó, đưa thuốc vào trong âm đạo sâu nhất có thể;
• Tốt nhất nên đặt thuốc âm đạo vào buổi tối, trước khi đi ngủ;
• Nên nằm nghỉ ngơi sau khi đặt thuốc 15 phút.

Việc đặt thuốc âm đạo không nên dùng quá dài ngày, thường từ 7-10 ngày vì có thể gây ra nhờn thuốc, thuốc không có tác dụng.

3.2.2. Một số biểu hiện bất thường có thể gặp sau khi đặt thuốc âm đạo

• Tác dụng phụ thuốc đặt âm đạo: Viêm đặt âm đạo có thể gây ra tác dụng phụ, ở mức độ nhẹ: ngứa, rát sau đó là kích ứng vùng kín. Nếu nặng hơn có thể gây ra đau đầu, chóng mặt, buồn nôn,… Nếu sử dụng thuốc dài ngày có thể dẫn đến giảm bạch cầu. Tuy nhiên, các tình trạng này sẽ hết nếu ngưng sử dụng thuốc.
• Dị ứng thuốc đặt âm đạo: nếu dị ứng với thành phần trong thuốc đặt, cơ thể chị em sẽ có biểu hiện: ngứa, sưng tấy, đau rát tại vùng kín. Nặng hơn, nó sẽ tác động lên hệ tuần hoàn và hệ hô hấp và biểu hiện ra toàn thân như: khó thở, đau ngực, tim đập nhanh, tụt huyết áp…

3.2.3. Những điều cần lưu ý trong quá trình đặt thuốc

Trong quá trình đặt thuốc âm đạo, bác sĩ Ngọc Lan khuyên chị em cần chú ý những điều dưới đây để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất:

• Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường như đau rát, ngứa ngáy. Chị em nên ngừng thuốc và đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và xử trí kịp thời;
• Tuân thủ điều trị, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không được sự cho phép của bác sĩ;
• Vệ sinh vùng kín đúng cách kết hợp với chế độ ăn uống và nghỉ ngơi phù hợp;
• Nếu không thấy bệnh thuyên giảm trong quá trình điều trị cần khám lại ngay tại cơ sở y tế uy tín;
• Không quan hệ vợ chồng trong quá trình điều trị. Nếu không sẽ làm tình trạng bệnh nặng hơn và việc điều trị không mang lại hiệu quả mong muốn.

4. Kết luận

Từ ca bệnh trên, BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan, Nguyên trưởng khoa Phụ 1, BV Phụ sản Trung ương khuyên chị em rằng khi có bất kỳ biểu hiện bất thường sau khi đặt thuốc âm đạo, bệnh nhân nên dừng ngay thuốc, không tự ý đổi thuốc, không tự ý xử trí. Bạn hãy liên hệ ngay với bác sĩ của mình hoặc đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để có hướng giải quyết tốt nhất.

Dị ứng thuốc là điều cả bác sĩ và bệnh nhân đều không ai muốn gặp phải. Tuy nhiên, không may rơi vào trường hợp đó, chúng ta đừng hoảng sợ, bình tĩnh và liên hệ ngay với bác sĩ để được xử trí phù hợp nhất.

Với sự đồng hành của bác sĩ, bạn sẽ không gặp bất cứ vấn đề gì. Chị em hãy liên hệ với zalo Phòng khám Chuyên khoa Siêu âm Sản Phụ khoa của chúng tôi để được tư vấn và thăm khám kịp thời.